Wszyscy codziennie obcujemy z wytworami umysłu Pieta Heina, zupełnie nie zdając sobie z tego sprawy. Gdy wchodzimy do baru, restauracji lub stołówki i spojrzymy na stojace tam stoliki, to zauważamy najcześciej, że ich blaty wyglądają jak coś w rodzaju kwadratu z zaokrąglonymi wierzchołkami. Są to figury geometryczne ograniczone specjalnymi rodzajami krzywych, zwanych superelipsami. To właśnie Piet Hein wymyślił ten kształt stołu /i nie tylko to/.
Wbrew temu, co pisze Wikipedia Piet Hein ani nie był matematykiem, ani nie wymyślił superelips. Piet Hein (1905-1996) studiował fizykę w Instytucie Fizyki Teoretycznej w Kopenhadze i filozofię na Uniwersytecie Kopenhaskim. Superelipsy były badane po raz pierwszy przez francuskiego matematyka Gabriela Lame w 1818 r. /równanie parametryczne rodziny superelips: x = a(cost)^(2/r) , y = b(sint)^(2/r ), r=2 daje zwykłą elipsę/. Zasługa Pieta Heina polega na tym, że jako pierwszy zastosował te krzywe oraz ich trójwymiarowe analogi we wzornictwie przemysłowym, architekturze i urbanistyce /n.p.plac i rondo w Sztokholmie zaprojektowane przez Heina mają kształt superelipsy/.
Piet Hein był często uwazany za matematyka, bo lubił różne matematyczne gry i łamigłówki. Wiele z nich sam wymyślił, na przykład klocki soma, czy grę hex. Martin Gardner często pisał o jego osiągnięciach w tej dziedzinie. Najciekawsze jest jednak to, że Piet Hein był również poetą. Napisał ponad 7000 krótkich fraszek i aforyzmów, które nazywał grukami /grooks/. Pisał po duńsku i po angielsku, często pod pseudonimem Kumel lub Kumel Kumell. Te utwory sa pełne humoru i filozoficznej zadumy. Ilustracją powiedzenia "Co cię nie zabije,to cię wzmocni", jest wiersz:
A MAXIM FOR VIKINGS
Here is a fact
that should help you to fight
a bit longer:
Things that don't act-
ually kill you outright
make you stronger.
Ja szczególnie lubię ten wiersz:
SIMPLY ASSISTING GOD
I am a humble artist
moulding my earthly clod,
adding my labour to nature's,
simply assisting God.
Not that my effort is needed;
yet somehow, I understand,
my maker has willed it that I too should have
unmoulded clay in my hand.
W Polsce Piet Hein jest mało znany. W roku1999 ukazał się polski wybór wierszy Heina "Gruki" nakładem wydawnictwa Świadectwo, ale przeszedł zupelnie bez echa. Dopiero dzisiaj przeszukując Internet, dowiedziałam się o jego istnieniu. W Salonie24 znalazlam tylko jedną krótką notkę blogera Kwik z 14.12.2008 w której pisał on o grukach. W komentarzu do tej notki bloger andsol napisal kilka słów o superelipsach. Uważam, że twórczość Pieta Heina zasługuje na coś więcej i dlatego napisałam tę notkę.
Komentarze